غارت شده

غارت شده

 

خدای متعال در قرآن کریم کسانی را که همه یا بخشی از سرمایه، همانند( فطرت، عقل، ایمان، اخلاق، انسانیت و... ) را از دست داده اند و از راه و مسیر بندگی خدا خارج شده اند، خودباخته و زیانکار و غارت شده می داند. در این دنیای پر از غفلت و گناه نکاتی را در مورد همین نکته بیان می کنیم.

انسانها در عرصه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، نظامی، و همینطور فردی و اجتماعی، سبک و روش زندگیی را تعریف و ارائه می دهند که اگر برای بندگی خدا و رسیدن به او باشد انسان را به سعادت و کمال حقیقی می رسانند و گر نه، سرمایه های درونی و برونی و میزبان و میهمان را در جهت شقاوت و هلاکت صرف می نمایند که از دیدگاه قرآن اینها خودباخته و غارت شده اند. در بعضی از مواقع همانند فصل انتخابات خطر از دست دادن سرمایه ها بیشتر به چشم می خورد. بنابر این اگر زندگی برای بندگی خدا نباشد به طور قطع برای یکی از مؤلفه های زیر است، که بطور مختصر به بعضی از آنها اشاره می شود:

1- جهل:

یکی از عوامل حبط و تباه شدن اعمال نیکو و پسندیده رفتار جاهلانه است. وقتی زمام امر به دست وهم و خیال در بخش ادراک و اندیشه، شهوت و غضب در حوزه ی تحریک و انگیزه قرار گیرد، و عقل به اسارت اینها در بیاید به طور حتم تصمیم سازیها، تصمیم گیریها و رفتار بیرونی ناشی از عقلانیت نخواهد بود و جهل و جهالت حرف اول را می زند،و همین موجب غارت سرمایه ها، حبط و نابودی اعمال گذشته و عدم توفیق در اندیشه ی صائب و اعمال و رفتار صواب خواهد شد.

بر این اساس است که امام علی ( علیه السلام ) به کمیل فرمود: هیچ حرکت و فعالیتی نیست  مگر آنکه تو در انجام آن به علم و معرفت نیاز داری (( یا کمیل، ما مِن حَرَکَهِ الا و انتَ مُحتاجٌ فیها الی معرفه - تحف العقول ص: 171 ))

بنابراین در هر کاری که به سعادت دنیا و آخرت انسان مربوط می شود ناچار از بصیرت و معرفت واقعی و حقیقی هستیم.

2- دست یابی به مال و ثروت حرام:

افرادی که محبت به مال و ثروت آنها را کور و کر نموده و بری رسیدن به آن حتی از آبرو مایه می گذارند باید بدانند که، رسول خدا ( صلی الله علیه و آله ) فرمودند: هیچ دو گرگ درنده ای که وارد آغل گوسفندان می شوند ضرر و زیان و فسادشان بیشتر از دوستداری مال و جاه در دین مرد مُسلِم نیست.   جامع السعادة ج 2 ص 576

و مال حرام از نظر دینی سه مفسده دارد، یکی انداختن شخص به گناه و معصیت، دیگر کشاندن آن به خوش گذرانی و سوم اینکه مانع از یاد خدا می شود. جامع السعاده ح 2 ص 581

3- حبّ ریاست و شهرت:

پذیرش مسئولیت و خدمت خالصانه به بندگان خدا با هدف قرب الهی یکی از مؤلفه های سبک زندگیِّ معنوی و ملکوتی است و مورد بحث نیست، اما اگر حبّ و بغض، سکوت و سخن، قیام و قعود، حمایت و عدم آن در عرصه های مختلف بویژه انتخابات و... برای رسیدن به جاه، مقام و حبّ ریاست باشد، سبب غارت سرمایه های دنیوی و اخروی می شود.

امام باقر علیه السلام فرمود: ریاست را طلب نکن و گرگ نباش و به نام ما مردمان را نخورکه خداوند محتاجت خواهد نمود. جامع السعادة ج 1 ص 215

پیامبر ( صلی الله علیه و آله )فرمود: هیچ بنده ای با خداوند صادق نیست، مگر اینکه از گمنام بودن شادمان شود. جامع السعادة ج 1 ص 215

حبّ جاه، شهرت و مال برای کسب منزلت در میان مردم و درد دلهای آنها بر اساس حدیث نبوی موجب ریا و نفاق می شود، که همچون موریانه سرمایه های ایمانی و اخلاقی را تباه و نابود می کنند.

4- تفاخر:

در بعضی از عرصه های زندگی بویژه عرصه ی انتخاب و گزینش بعضی از ناهنجاریها جایگزین هنجارهای اخلاقی و دینی می شوند، ارزش هایی همانند ایمان، تقوا، جهاد، ایثار و نثار، کار و تلاش و خدمت برای خدا مظلوم و مغفول می مانند و ناهنجاریهایی همانند فخر فروشی به مال، ثروت، شهرت، حسَب،نسَب، قوم، قبیله، حزب و گروه حرف اول را می زند که همینها موجب خود با خته شدن و خسران و غارت گری سرمایه های اصلی و اصیل می گردند، پس مراقب باشیم.

امام سجاد ( علیه السلام ) می فرمایند: در عجبم از تکبر پیشه ی فخر کننده،کسی که دیروز نطفه بود و فردا جیفه ای( مرداری ) بد بو خواهد شد. جامع السعاده ج 1 ص 498

 عُقبِه پسر بشیر اسدی به امام باقر علیه السلام گفت: همانا من دارای حسَبی بزرگ بوده و در میان قومم عزیز محسوب می شوم. حضرت به او فرمودند: آیا با حسَب و نسَب بر ما منّت می گذاری و همانا خداوند به وسیله ی ایمان مقام هر کسی را که مردمان او را پست و حقیر می شمردند به شرط مؤمن بودن بالا برده و کسی که مردمان او را شریف می خواندند به سبب کفر ( در صورت کافر بودن ) پست و حقیر شمارده است. پس همانا کسی نسبت به کسی برتری ندارد مگر با تقوا.    جامع السعادة ج 1 ص 499

5- ریا و شرک:

 یکی از گناهان کبیره که نقش مستقیم در هلاکت انسان و غارتِ داشته ها و سرمایه های او دارد ریا و شرک اصغر است.

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: همانا ترسناکترین چیزی که من بر شما از آن می ترسم شرک کوچک( اصغر ) است، گفته شد: شرک اصغر چیست؟ فرمود ریا، آنجایی که خشنودی خَلق را بر خوشنودی خالق مُقَدَم می داریم، زمانی که تعظیم و احترام را برای کسب منزلت دنیوی انجام می دهیم، وقتی خشم و غضب را صرفاً برای رضایت غیر خدا بکار می بریم با هدف دستیابی به مقام دنیوی و همین طور هر فعل و انفعالی که رضایت خدا در آن نیست و هر دست بوسی و تکریمی که برای ارضای نفسانیت و نه برای خداست، علاوه بر نوعی نفاق درونی، مغشوش به شرک و ریا و رشوه ی معنوی است که موجب نابودی و هلاکت و غارت سرمایه ها می شود. پس وای بر ما

رسول خدا ( صلی الله علیه و آله ) فرمود: خداوند متعال عملی را که اندازه ی یک مثقال در آن ریا باشد را قبول نمی کند. جامع السعاده ج 2 ص 244

و فرمود: در روز قیامت به ریا کننده ندا داده می شود : ای نابکار، ای غدّار، ای ریا کننده، همانا عملت تباه و پاداشت باطل شد، پس برو پاداشت را از کسی بگیر که عملت را برای او انجام داده ای. جامع السعاده ج 1 ص 244

6- غرور:

در تعریف غرور آمده است که، سکون نفس به آنچه موافق هوی است و طبع به سبب شبهه و خُدعه ی شیطان به سمت آن میل می کند. بنابراین افرادی که خود را در دنیا و آخرت بهتر و برتر از دیگران بدانند و منشائی جز شهوت و غضب نداشته باشد مغرورانی هستند که بر اساس آیات و روایات هلاک خواهند شد.

در همه ی عرصه های زندگی بویژه در مسائل سیاسی و اجتماعی مراقب باشیم که علم، عبادت، قدرت، مال، طایفه، طرفدار و... ما را مغرور نکنند.

تاکنون دیده ایم افرادی که نعمت های خدا ( که موجب امتحان نیز هستند ) بخاطر کفران و ناسپاسی و إسناد به خود موجب هلاکت آنها شد، و اقبال مردم و محبت آنها در انتخابات و غیره، را امتیازهای خود دانستند و مغرور، خود باخته و غارت شده ی حقیقی گردیدند و  هکذا....

رسول خدا ( صلی الله علیه و آله )فرمودند: چه نیکوست خواب و افطار زیرکان، چگونه نسبت به بیداری و کوشش احمق ها مغبونند، به تحقیق که یک ذره عمل از صاحب تقوا و یقین بهتر و برتر است از مغرورانی که روی زمین را فرا گرفته اند. اخلاق شُبَّر ص 317

وای اگر با خدا دشمنی کنیم، بخاطر رضایت آنهایی که توان مساعدت در عقبی را ندارند.

وای اگر در امتحانات الهی ( همانند انتخابات ) سرمایه های مادی و معنوی را ببازیم.

وای اگر بخاطر میل نفس به دنیا زندگی ابد و سرای جاودان را از دست بدهیم.

وای اگر عمر تمام شود و دست خالی از دنیا برویم.

وای اگر بخاطر دنیای دیگران دین و ایمان خود را از دست بدهیم.

و وای اگر........

                                                              والعاقبةُ للمتقین